Verslag van de inspiratieavond van 1 April 2025.
Georganiseerd door André Jol.  

Op 1 april organiseerde Duurzaam Amersfoort Zuid een inspiratieavond met als thema ‘Wat kunnen warmtenetten betekenen voor Amersfoort-Zuid?’. De bijeenkomst was een groot succes met ruim 75 deelnemers, waaronder bewoners, het gebruikerscollectief warmtenet, diverse lokale duurzaamheidsinitiatieven, vertegenwoordigers van de gemeente Amersfoort en het Warmtebedrijf Amersfoort.

Gemeente Amersfoort

Wat wil de gemeente met het grootschalige warmtenet? Demian Keetelaar, van de gemeente Amersfoort, gaf uitleg over de huidige warmtetransitie-visie en het toekomstige warmteprogramma dat loopt tot eind 2026. De gemeente heeft eind 2024 besloten om een belang van 10% te nemen in een publiek warmtenet dat mogelijk in 2026 kan worden opgericht. Hierbij is van belang hoe de Tweede Kamer en regering dit jaar zullen omgaan met de voorstellen voor een nieuwe wet “collectieve warmte en publieke warmtenetten”. De komende tijd richt de gemeente zich vooral op een grootschalig warmtenet in Schothorst-Zuid. Voor Amersfoort-Zuid wordt aansluiting op een grootschalig warmtenet  op de middellange termijn, na 2030, als oplossing gezien. De gemeente ziet hier ook kansen voor kleine collectieve buurt-warmtesystemen. Ze wil deze warmtegemeenschappen graag faciliteren. Als andere oplossing adviseert de gemeente voor Amersfoort-Zuid individuele hybride warmtepompen.

 

Warmtebedrijf Amersfoort

Ankie Barendregt-Spelt van het Warmtebedrijf Amersfoort (WBA) sprak over hun warmtenet en de duurzaamheid van de bronnen. Tot nu toe heeft WBA 2200 woningen aangesloten. Bio-grondstoffen worden vooral in de opstartfase gebruikt en zijn duurzaam en gecertificeerd. Op termijn wordt dit grotendeels vervangen door zonne-energie, aquathermie vanuit de rioolwaterzuivering en geothermie. De belangrijkste huidige activiteit is uitbreiding en aansluitingen van woningen in Schothorst-Zuid, waarvoor WBA een landelijke subsidie heeft verkregen. Of er voldoende interesse voor is, bij de verhuurders, huurders en woningeigenaren worden momenteel onderzocht. Ze legde ook uit dat aansluiting van de Luiaard/Kattekampen en de Berg-Noord uiteindelijk niet kon doorgaan vanwege onvoldoende financiële zekerheid vanuit het bedrijf.

 

Gebruikerscollectief warmte

Menno de Wind van het Gebruikerscollectief warmte vertelde hoe bewoners van de Luiaard/Kattekampen en de Berg-Noord waren omgegaan met het eerdere voorstel van WBA voor aansluiting op hun warmtenet. Er waren eerst veel zorgen, bezwaren, en scepsis over o.a. de betaalbaarheid, het warmtebedrijf als monopolist en de benodigde wijzigingen aan de woning. Uiteindelijk zagen veel bewoners voordelen, zoals het samen doen, voorkomen van netcongestie, isoleren in eigen tempo, minder risico van geluidsoverlast. Hoewel de aansluitingen nu niet doorgaan heeft men veel geleerd en daaruit is het Gebruikerscollectief opgericht. Het Gebruikerscollectief is een democratisch georganiseerde vereniging van huidige en toekomstige warmte kleingebruikers in Amersfoort. Het zorgt voor het samenbrengen en borgen van de belangen van gebruikers. Het werkt in een driehoek van gelijkwaardige partners met gemeente en WBA, heeft kennis opgebouwd over de aanpak van “samen beslissen” en is een platform om kleine en grote initiatieven vooruit te helpen.

 

Pilot mini-warmtenet

Jesper Overeem, van de gemeente Amersfoort, gaf vervolgens een uitleg over een recent gestarte pilot met een mini-warmtenet in Kattenbroek. Een bewezen techniek hiervoor is gebruik van bodemwarmte via een boring van 100-150 meter en een bodemlus voor 2-5 woningen. De gemeente faciliteert bewonersinitiatieven die een mini-warmtenet willen starten. Dit doet ze samen met de provincie Utrecht die ook pilots in andere gemeenten ondersteunt. Hierbij kan men van elkaar leren. De gemeente is van plan om op basis van de opgebouwde kennis en ervaringen een handleiding met technisch, juridische en financiële adviezen op te stellen. Deze kunnen dan ook door andere bewoners worden gebruikt.
Dennis Roozemond, bewoner van Kattenbroek en deelnemer aan het mini-warmtenet, vertelde hoe een aantal geïnteresseerde bewoners hun project hadden bedacht en gestart. Het idee werd eerst op jaarlijkse bewoners buurt vergadering voorgesteld, gevolgd door een enquête, een bewonersavond, en intentieverklaringen van de ca. 10 deelnemers. De huizen liggen redelijk dicht bij elkaar. Met hulp van de gemeente gaat men nu naar de volgende fasen; het technisch en juridisch ontwerp, installatie details per woning, en raming van de benodigde investerings- en jaarlijkse kosten. Bij de meeste woningen is vloer-, spouw- en dakisolatie in voldoende mate aanwezig. Niet iedereen heeft echter de aanbevolen maatregelen zoals HR++ of triple glas, lage-temperatuur radiatoren en verbeterde ventilatie al toegepast.

 

Meer informatie: